Er zijn twee plekken in de Filipijnen met een grote architectonische erfenis van de Spaanse bezetters: Intra Muros in Manila en het stadje Vigan in het noorden van de provincie Luzon. Het verschil is dat in Vigan de meeste oude gebouwen er nog staan en niet zijn platgebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog. Vigan is daarmee de best bewaarde Spaanse plaats in de Filipijnen (in heel Azië zelfs) en het oude centrum verdiende daarmee in 1999 de status van Unesco Werelderfgoed. Het wordt ook beschouwd als één van de New Seven Wonders Cities in de wereld.
Gelukkig weten de plaatselijke bestuurders tot op zekere hoogte wel raad met de bijzondere status: er is één straat, Calle Crisologo, die alleen toegankelijk is voor voetgangers en (toeristen)koetsen. De vreselijk vervuilende jeepneys lijken sowieso uit het straatbeeld van Vigan verdwenen, maar de minstens zo erge tricycles zijn er wel weer in overvloed. De ouderwets gekasseide straat is toeristisch met souvenierwinkeltjes, wat eet- en drinkgelegenheden en met de typerende historische gebouwen die keurig zijn gerestaureerd of althans onderhouden. ‘s Avonds is de straat buitengewoon romantisch verlicht, waardoor we ons een paar dagen in een Spaans of Zuid-Amerikaans dorp wanen.
Calle Crisologo komt eerst uit op een pleintje voor het lokaal bekende en populaire Café Leona, dat is gevestigd in een authentiek Spaans huis, en dan bij Plaza Burgos. Dit open plein doet gezellig aan met sfeerverlichting, een podium, een standbeeld van Padre Burgos, hier en daar een (normaal) eettentje en ruimte om gewoon even lekker te zitten en te lopen en voor kinderen om te spelen. De autoluwte houdt hier wel op, dus niet vergeten opzij te springen als je vanuit Calle Crisologo wilt oversteken naar het plein. In de stalletjes onder de bomen aan de kop van het plein verzorgt de lokale bevolking het avondeten voor elkaar.
Schuin tegenover Plaza Burgos ligt – recht voor de kathedraal – nog een groot plein, Plaza Salcedo. Het plein wordt omringd door fraaie bomen en aan de lange zijde zijn in moderne, gerestaureerde gebouwen de populaire fastfood ketens te vinden. Daarmee doet de plaats toch weer wat westers aan. ‘s Avonds trekt de plaatselijke markt hier op, die helemaal doorloopt tot naast het provinciehuis. Hoe gezellig zo’n markt ook is, bij de dierenverkoop breekt ons dierenhart. Gelukkig geen acute en bloederige drama’s, maar de dieren zitten in veel te kleine hokken en blijken nauwelijks water te hebben, terwijl het dag en nacht broeierig heet is. Kleine konijntjes likken obsessief aan de tralies, een teken dat ze dorst hebben. Hun waterbakje is ook leeg. Patricia trekt haar eigen drinkfles open om de kleintjes water te geven. Ze verdringen elkaar om erbij te komen. Kwaad wendt ze zich tot de verkoopster die dan pas uit haar luie stoel komt om alle bakjes met water te vullen. Aan dit soort dingen zullen we nooit kunnen wennen, waar dan ook ter wereld.
Het Plaza Salcedo wordt nagenoeg geheel ingenomen door een waterpartij met fontein. Overdag gebeurt er niets, maar op doordeweekse avonden wordt een halfuur lang op het ritme van moderne, opzwepende nationale en internationale muziek een licht- en watershow gegeven waarbij geen moderne techniek wordt geschuwd. Dit deel van Vigan trekt ook andere (westerse) toeristen (in tegenstelling tot de rest van Luzon) en daardoor kunnen we wel zeggen dat Vigan ouderwets lekker aanvoelt, zoals we nog niet hebben ervaren in de Filipijnen.
Vigan is ook bekend om zijn aardewerk, dat hier ‘Burnay’ heet. Toeristen zijn schijnbaar dol op de potten en kruiken, maar als wij naar de fabrieken op de hoek van Gomez Street en Liberation Boulevard (hoe bedriegelijk kan een naam zijn…) lopen, treffen we niemand. Het terrein is wel toegankelijk, zodat we de potten van dichtbij kunnen bekijken. In de ateliers wordt zo te horen gewerkt, maar niemand heeft aandacht voor ons.
Deze wandeling door andere straten van Vigan leert dat die ene autoluwe straat ook wel de enige straat is die er toe doet. Daarbuiten is de chaos weer compleet en zijn de gebouwen erg slecht onderhouden en naar onze bescheiden mening bijna Unesco-onwaardig. De buitenschil van Vigan is weer een typische Filipijnse plaats met veel onafgemaakte, ingestorte of verwaarloosde gebouwen, verkeerschaos, smerigheid en weinig groen. Er is maar een handjevol toeristen dat zich hier aan waagt.
